Otomobille Güvenli Bir Sürüş için Yapılacaklar
Genel toplum yararı için güvenli sürüş teknikleri ile ilgili dinlediğim bir kısa konferanstan benim için ilginç gelen notları paylaşmak istiyorum. Motorlu araç kullanan dost ve arkadaş çevrenizle paylaşmakta yarar var.
ilginç ve yararlı bilgiler:
1. Yolculuğa çıkarken lastik havası, cam sileceği suyu, far ve fren ayarlarından başka araba içinde ve motor bölümüne girmiş canlı hayvan kontrolü yapılmalıdır. Canlı hayvan sanırım bizim hiç düşünmediğimiz ve benim 25 yıllık şoförlük süremde en az iki kez başıma gelen bir olay. Özellikle kedi yavruları ve yılan benzeri hayvanlar kovalayınca motor kaputunun altına kaçıyorlar.
2. Araba içinde hareketli cisimler (özellikle sıkça kullanılan su şişesi, kola kutusu, bira şişesi, cep telefonu ve telsiz vb) kaza anındaki sarsıntı ve kaymalarda fren pedalının altına girerek fren yapmanızı engellediği için kesinlikle bulundurulmamalıdır ya da önlemi alınmalıdır. (Hareketsiz hale getirilmeli-çanta içinde sıkıca kapalı ya da arka koltuklarda ki ceplere veya torpido gözüne koyma vb); sürüş sırasında sigara içilmemeli, telefon ve telsiz konuşması mümkünse yapılmamalıdır.
3. Sürücü direksiyon simidini saat 09-15 hizasından tutmalıdır. Aksi durumda çarpma durumunda saat 12 hizasından tutulan elin hava yastığı tarafından hızla başa itilmesi nedeniyle kol kırıkları ve eğer kolda saat de varsa göz kafa kemiği yaralanmaları, göz kayıpları söz konusudur. Hava yastığı açılınca, el ve kol, kafaya doğru şiddetle vuruyormuş.
4. Ön camlar genellikle patlamaz veya kaza sırasında araç içindekilere zarar vermezler, ancak yan camların hepsi böyle değil, parçalı kıymıklı kırılıyorlar ve içindeki yolcuya zarar veriyor. Bu nedenle arabaların yan camlarının bu iş için özel üretilmiş uygun bir saydam bir madde ile (sanırım içerden) kaplanması uygunmuş. (Hani şu dışarıdan içerisinin görülmesini engelleyen siyah renkli camlı arabaların o hale getirmekte kullanılan maddenin renksiz ve amaca uygun olanı). Bu takdirde cam dışarıdan tek darbe ile kırılamadığı için kapkaç mağdurları özellikle bayan sürücüler için de koruyucu imiş. Kaza anında içeri çökmüyor ama içerden kolaylıkla dışarı itilerek camı dağıtmak mümkünmüş.
5. Gerek yolcu düşmelerinin önlenmesi gerekse kaza anında arabanın sağlamlığının artırılıp yaralıların koltukla saç dış gövde arasına sıkışmasının azaltılmasında bütün araç kapıları kilitli halde yolculuk yapılmasının önemi büyükmüş. Yeni modellerde zaten kontak çalıştırılınca kapılar otomatik kilitleniyormuş. Kaza anında yaralıların kurtarılması anında bir engel teşkil edip etmeyeceğini sordum. Kurtarılmak için önemli olan önce sağ kalmak dediler.
6. Araç lastiklerinin genel hava basıncı bilgileri dışında en önemli olan bilgi bana göre lastiğin üretim tarihinden beş yıl sonra değiştirilmesi gereği imiş. Bu gereklilik kullanılmamış lastikler için de geçerli imiş; çünkü lastik üretim tarihinden beş yıl sonra tutucu özelliğini yitiriyor, sertleşiyormuş. Yani diş derinliğinden çok bu beş yıl önemli. Haydi pamuk eller cebe. En iyisi arabaları satmalı. Vergiler de arttı ve çevreyi kirletiyorlar zaten.
7. Sisli havada gece gündüz fark etmiyor, herkesin yaptığının aksine orta şerit üzerinden gidilmeyecek, çünkü karşıdan da orta şeritte gelen sizin gibi bir akıllı şoför olabilir. Silecekler en yavaşta çalıştırılacak ve sis lambaları yakılacak.
8. Karda, buzda sürüş en zoru. Fren yaparken direksiyon çevirmenin anlamı yok. Kızaklama nedeniyle arabanın yönünü değiştiremiyor, çünkü lastikler dönmüyor o sırada. Frene basmazsanız o zaman araba istenilen yöne dönebilir. Kar lastiği mutlaka öneriliyor. Kar lastiği zincir takmama nedeni değil. Gerekirse zincir de takılacak.
9. Uzaktan görülen kırmızı ışıkta durmak için debriyaja basmak ve motor freni ile vites küçülterek durmak yanlış. Araba sadece gaz pedalından ayak çekilerek frenle yavaşlatılacak ve durulacak ya da son anda arabanın düştüğü vites yavaşlığına vites geçirilerek yol açıldı ise gaza basılarak devam edilecek. Ne zararı var: Debriyaj ve vitesin sık değiştirilmesi arabanın ilgili aksamının ömrünü kısaltıyormuş.
10. ilaç kullanımı: Verilen eğitimde rahmetli Erzincan valisi Recep Yazıcıoğlu’nun ölümüne şoförünün kullandığı antidepressan ilacın yol açtığını öğreniyoruz. Kimileri ayakta, kimileri şoför koltuğunda uyuyor azizim. Özellikle uyku veren ruh sağlığı tedavisi ilaçlarına ve alerji (sinüzit) için kullanılan antihistaminiklere dikkat. Kullanan direksiyona geçmesin; sarhoştan beter belki de, çünkü yolcu anlayamıyor.
11. Ayna ayarları: Arabanızın kenarını da çok az da olsa görecek kadar Araba ve yola neredeyse dik açı yapacak kadar açılı olmaları gerekiyormuş. Böyle bir ayna açısı kör noktaları yok etmiyor, ama en aza indiriyormuş.